رئیس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: «مقام نوایی» در موسیقی شرق خراسان به شماره ۳۰۸۶ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت ملی شد.
به گزارش اختر شرق؛ محمود طغرایی گفت: «نوایی» نام یکی از مشهورترین مقام‌های‌سازی و آوازی موسیقی شرق خراسان است، این مقام و آهنگ روایتگر رویکرد معرفتی و سیروسلوک عرفانی مردم و هنرمندان این خطه از خراسان است.
رئیس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: مقام نوایی سراسر برای توصیف خداوند، ذکر و یاد خداوند است و توصیفی نمادین از سیروسلوک هنرمند و مردم این منطقه را درطبیعت و زندگی فرهنگی و آیینی آن‌ها را دارد، این مقام فلسفه‌ای عرفانی به خود گرفته است که نزد مردم خراسان از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است.
طغرایی تصریح کرد: این مقام موسیقی با این فرم و ساختار درموسیقی، تنها به این خطه تعلق دارد، بنابراین ثبت این مقام در فهرست نمونه میراث معنوی ناملموس، قدرشناسی ازفرهنگ آیینی اقوام خراسان و موجب دلگرمی و انگیزه برای هنرمندان اصیل شرق خراسان در راستای پاسداشت و تداوم این هنر است.
او گفت: آیین‌ها، ترانه‌ها و موسیقی مقامی، یکی از قوی‌ترین و ماندگارترین بخش‌های فرهنگ بومی خراسان است، این آیین‌ها وترانه‌ها در مجالس فرهنگی و هنری اجرا می‌شود با توجه به تحقیقات انجام شده پژوهشگران و مستند سازی‌های زیادی که از این اجراها انجام گرفته و با اینکه آموزش‌های علمی استادان موسیقی خراسان به شاگردان و علاقه‌مندان ارائه می‌شود اما آنچنان که باید این موسیقی وپیوست فرهنگی‌اش به شاگردان و علاقه‌مندان آموزش داده نمی‌شود.
رئیس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی یادآور شد: ماندگاری آیینهای حماسی و عرفانی به روایت مقام‌ها به شدتی باورنکردنی درمعرض خطر قرار گرفته است و ضمانتی برای حفظ و اجرای اصالت‌های آن وجود ندارد یا حداقل میزان ماندگاری و تداوم آن کمتر است.
طغرایی ادامه داد: از طرفی آوازها انحراف پیدا کرده و به گونه‌های دیگرِ‌سازی و آوازی و پاپ ترجمه‌ای گرایش پیدا کرده است که این هم یک آسیب جدی است و در شرایط اکنون فرهنگی اگر تلاشی انجام نشود ممکن است برای آیندگان نشان راهی نماند.
او افزود: به نظر می‌رسد ماندگاری این آهنگ‌ها و مقام‌ها مستلزم تلاش‌های متفاوتی نظیر ثبت در فهرست نمونه است که ماندگاری این عناصر فرهنگی را بیشتر ضمانت کند و از آنجا که «مقام‌ها» بالاترین مرحله خلاقیت در هنرموسیقی محسوب می‌شود و از طرفی رویکرد فرهنگی و شیوه زندگی مردم در آن نمایان است، بنابراین در مردم‌شناسی اقوام مختلف هرمنطقه بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، بنابراین این اقدام تلاش خوبی در راستای تداوم و پاسداشت موسیقی مقامی و ادبیات شفاهی در میراث فرهنگی این حوزه از خراسان است.
