به گزارش اختر شرق؛ کارخانه سیمان غرب آسیا تربت‌جام به‌عنوان طرح ملی و اقتصاد مقاومتی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و باهدف رونق بخشیدن به اقتصاد منطقه، ایجاد اشتغال پایدار، محرومیت‌زدایی و ارتقاء امنیت اجتماعی و در راستای توسعه صادرات کشور، طراحی و تصویب و به مرحله اجرا گذاشته‌شده است و با به‌کارگیری ۴۲۵ نیرو که ۹۳ درصد آن را نیروهای بومی منطقه تشکیل می‌دهند سهم بسزایی در اشتغال‌زایی داشته است…
به گزارش اختر شرق؛ کارخانه سیمان غرب آسیا تربت‌جام به‌عنوان طرح ملی و اقتصاد مقاومتی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و باهدف رونق بخشیدن به اقتصاد منطقه، ایجاد اشتغال پایدار، محرومیت‌زدایی و ارتقاء امنیت اجتماعی و در راستای توسعه صادرات کشور، طراحی و تصویب و به مرحله اجرا گذاشته‌شده است و با به‌کارگیری ۴۲۵ نیرو که ۹۳ درصد آن را نیروهای بومی منطقه تشکیل می‌دهند سهم بسزایی در اشتغال‌زایی داشته است اما آلایندگی‌های این کارخانه و انتشار گردوغبار از خطوط تولید آن‌یکی از مهم‌ترین منابع آلوده‌کننده هوا محسوب می‌شود و غبار ناشی از کارخانه سیمان می‌تواند سبب آلودگی هوای منطقه و رسوب این گردوغبار بر روی باغات، مزارع و ته‌نشست در زمین‌های کشاورزی و … شود ازاین‌رو این آلایندگی کارخانه سیمان غرب آسیا موجبات گلایه‌مندی ساکنین مجاور ای کارخانه گردیده است.
زیرساخت‌ها برای تولید ۵۰۰۰ تن در روز آمادگی ندارد
برات علی مرادی یکی از اهالی روستای ابدال‌آباد که هم در مشهد سکونت دارند و هم در روستا در رابطه با گردوغبار ناشی از کارخانه سیمان غرب آسیا می‌گوید: گردوغبار ناشی از کارخانه سیمان غرب آسیا تنها مشکل آن فیلتر نیست آن مسیری که گردوخاک تولید می‌گردد این مسیر را برای این ظرفیت از ابتدا ساخته نشده است یعنی زیرساخت‌های آن برای ۵۰۰۰ تن سیمان در روز آمادگی ندارد ضمن اینکه در جلسه که با مدیرعامل این کارخانه داشتم وی گفت مهندسین مشاور گرفتیم و به‌زودی این مشکل را حل می‌کنیم و در حقیقت در این نشست قول داده شد که از ابتدای تیرماه در جهت رفع کامل این آلایندگی کارخانه سیمان را تعطیل خواهد کرد خوشبختانه این اتفاق هم افتاد و در جهت رفع معایب کارخانه خاموش گردید.
وی در ادامه به بحث یک قسمت راه اشتراکی روستا با کارخانه سیمان که روزانه صدها کامیون حمل سیمان از این کارخانه در این جاده تردد می‌کند پرداخت و عنوان کرد: در رابطه با جاده روستا که حدود ۴ کیلومتر از آن مشترک است با کارخانه سیمان روزانه هم صدها کامیون حمل سیمان در این جاده تردد می‌کنند و هم خودروهای خود اهالی روستا می‌بایستی علاج واقع را قبل از وقوع باید کرد که اگر در این رابطه کاری صورت نگیرد اگر خدای‌ناکرده اتفاق ناگواری رخ دهد مصیبت آن‌هم دامن‌گیر کارخانه است و هم مردم که مدیرعامل کارخانه بیان داشت ما خودمان دغدغه راه راداریم به لطف خدا به‌زودی کار را شروع کنیم.
گردوغبار کارخانه و خسارت به باغات
یکی از اهالی روستای ابدال‌آباد ساکن در مجاور کارخانه گفت: کارخانه سیمان غرب آسیا به دلایل آلایندگی خساراتی نیز به باغات این روستا وارد کرده است مدیرعامل این کارخانه نبود کیسه را یکی از دلایل این آلایندگی ذکر می‌کند حال در اکثر شهرهای کشور یک شهرک صنعتی وجود دارد کدام‌یک از این کارخانه جات به دلایل تحریم اقتصادی و نبود قطعات خوابیده است آیا فقط تحریم برای کارخانه سیمان غرب آسیا است آن‌هم درحالی‌که تمام قطعات آن در کشور تولید می‌گردد ولی متولیان امر معتقد بر این می‌باشند فیلتر کارخانه در کشور تولید نمی‌گردد می‌بایست از کشور آلمان خریداری و وارد کشور نمود درحالی‌که ما معتقد هستیم چون فیلتر جات کارخانه ازلحاظ قیمت گران می‌باشد به همین دلیل متولیان امر نمی‌خواهند زیر بار گرانی بروند به‌هرحال آیا با این تفاصیل ما باغداران که درآمد ما از زمین میوه‌جات و باغات است بایستی متضرر گردیم. وی افزود آقایان همیشه عنوان می‌کنند که اگر این کارخانه روشن است در حال تولید سیمان است ولی ما معتقدیم هستیم که اگر همین باغ‌ها در روستای ابدال‌آباد وجود دارد و مردم سالیان سال تلاش نمودند تا این باغات به میوه دهی برسند پس ما هم میوه تولید می‌کنیم و این جایزه نیست که ثمره سالیان و سال تلاش ما و بزرگان ما با این آلایندگی کارخانه سیمان از بین برود.
سید علی موسوی در رابطه با استفاده از جاده اشتراکی با کارخانه سیمان مطرح کرد: جاده ارتباطی ما با کارخانه سیمان یکی دیگر از مشکلات ما با کارخانه سیمان است قبل از احداث و راه‌اندازی کارخانه سیمان غرب آسیا مشکلی از بابت جاده ارتباطی به روستا نداشتیم ولی مدت چهار و پنج سال است کارخانه سیمان از ابتدای روستا به‌طرف کارخانه با خرید زمین از اهالی روستا نسبت به احداث جاده برای کارخانه سیمان اقدام کرده ولی از ابتدای ورودی جاده اصلی به سمت روستا به مقدار ۴ کیلومتر جاده اشتراکی داریم و روزانه صدها کامیون حمل سیمان و خودروهای عمومی روستا از این جاده تردد می‌کند که مشترک بودن جاده معضلاتی را برای تردد خودروهای عمومی روستا به وجود آورده و حتی شاهد تصادفات در این قسمت از جاده اشتراکی بودیم چون این قسمت از جاده گنجایش تردد هم‌زمان دو خودرو در کنار یکدیگر را نداشته و جاده یک جاده روستایی است.
بحث آلایندگی کارخانه سیمان در راستای وظایف محیط‌زیست است
توکلی رئیس اداره صمت تربت‌جام در این خصوص بیان کرد: در رابطه با بحث آلایندگی کارخانه سیمان که مطرح است در راستای انجام وظایف در بحث آلایندگی‌ها و پیگیری امورات این در حیطه اختیارات اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان و اداره کل متبوع آن است که به جد دنبال این کار هم می‌باشند؛ اما بنا بر وظیفه ذاتی ما که بحث حمایتی از واحدهای تولیدکننده راداریم یک‌بخشی از کارها پیگیری امورات است که در بازدیدی که در سال گذشته از این کارخانه داشتیم ما هم به تداوم اداره محیط‌زیست که این موضوع را پیگیری می‌کنند ما هم مکاتباتی پیرو آن مکاتبات با کارخانه سیمان داشتیم و دوستانمان در این کارخانه این قول را دادند که با توجه به شرایط و موضوعاتی که پیش‌آمده در بحث آلایندگی که شاید از حدش فراتر رفته است بنا بر گزارش اداره محیط‌زیست در بحث فیلتر جات که از وجود آلایندگی جلوگیری می‌نماید پیگیری بکنند و ما هم دنبال آن هستیم و بازرسی‌های خودمان را انجام داده و اکنون در نظر داریم با همکاری اداره محیط‌زیست شهرستان به این موضوع ورود پیدا کنیم و تا آنجا که از دستمان برمی‌آید در جهت رفع مشکل پیش‌آمده در کارخانه سیمان غرب آسیا انجام بدهیم که چرخ کارخانه بچرخد و هم ساکنین آن منطقه که در محدوده کارخانه زندگی می‌کنند متضرر از این قضیه نگردند.
وی گفت: قطعاً بحث آلایندگی که محیط‌زیست می‌فرماید اگر همچنان تداوم داشته باشد هم به محیط‌زیست وهم به آب‌های روان، رودخانه و باغات آسیب وارد می‌کند و این قول مساعد را متولیان کارخانه سیمان غرب آسیا دادند که این مشکل را برطرف نمایند.
کارخانه‌های صنعتی بایستی دور از مزارع و باغات بارده احداث گردند
مدیر جهاد کشاورزی تربت‌جام در گفتگو با خبرنگار اختر شرق عنوان کرد: وجود کارخانه سیمان و دیگر کارخانه‌های در تربت‌جام باعث اشتغال منطقه می‌گردند ضمن اینکه ما و مسئولین شهرستانی و استانی بایستی حمایت کنیم از تولید و اشتغال در همان کارخانه سیمان غرب خیلی از مردم روستای ابدال‌آباد مشغول به کارشده‌اند چه به‌عنوان کارگر و چه به‌عنوان راننده در جلسه‌ای که با مدیرعامل این کارخانه داشتم نگاه مدیرعامل کارخانه سیمان غرب آسیا بر به‌کارگیری از نیروهای بومی بود منتهی از طرفی بحث حفظ محیط‌زیست و حفظ مراتع و دام‌ها این‌ها جزء اولویت‌های ما در جهاد کشاورزی است که می‌بایستی ما در حوزه کارخانه‌ها و صنایع به‌گونه‌ای فعالیت کنیم که ضوابط و استانداردهای زیست‌محیطی نیز رعایت گردد.
علیرضا عرفانی گفت: یکی از مشکلاتی که در آنجا وجود دارد و ما هم آن را اعلام کردیم و حتی رئیس کارگروه محیط‌زیست کشاورزی استان در جلسه در محل کارخانه سیمان غرب آسیا برگزار شد حضور داشت این بود که با توجه به آثار و بقایایی که این گردوغبار بر روی مراتع، درختان و باغات داشته ما احساس خطر کردیم و اعلام نمودیم که در آینده این گردوغبار حاصل از خروجی از کارخانه سیمان محصولات بخش کشاورزی و زحمات باغدارانی که برای احداث یک باغ ممکن است ظرف مدت ۱۰ تا ۳۰ سال زحمت‌کشیده دچار مخاطره کرده.
وی ادامه داد: کارخانه‌ها باید یک سری فیلتراسیون هایی داشته باشند که این گردوغبار و گردوخاک را به حداقل برسانند منتهی آنچه ما شنیده‌ایم گفتند چون فیلتر جات در کشور تولید نمی‌گردد می‌بایستی از خارج خریداری و وارد کشور کنیم و چون در تحریم هستیم واردکردن آن به کشور کمی مشکل است اما در جلسه‌ای که در خردادماه در این کارخانه داشتیم مقرر گردید این مشکل تا اواسط تیرماه حل و بحث آلودگی را به حداقل برسانند.
مدیر جهاد کشاورزی تربت‌جام خاطرنشان کرد: نگاه ما در بخش کشاورزی بر این است که کارخانه‌های صنعتی بایستی دور از مزارع و باغاتی که بارده می‌باشند احداث گردند و در مناطقی در نظر گرفته شوند که کمترین اثر سویی در تولیدات محصولات کشاورزی و باغداری داشته باشند.
پروژه کارخانه سیمان غرب آسیا نیازمند ارزیابی زیست‌محیطی می‌باشند
رئیس اداره محیط‌زیست شهرستان تربت‌جام اظهار کرد: از همان روزی که کلنگ کارخانه سیمان غرب آسیا به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد صنعتی شهرستان تربت‌جام به زمین زده شد با حرف‌وحدیث‌های بسیاری همراه بود و پروژه کارخانه سیمان غرب آسیا به‌علاوه چندین پروژه دیگر پروژه‌هایی هستند که نیازمند ارزیابی زیست‌محیطی برای استقرار می‌باشند.
جواد دامن‌پاک گفت: هم‌زمان با انجام مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی کارخانه کار اجرایی آن‌هم آغازشده بود و بیش از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت که طرح ارزیابی زیست‌محیطی آماده شد و به سازمان ارائه گردید لذا این طرح ارزیابی از دستور کار سازمان خارج شد و درواقع طرح مدیریت زیست‌محیطی کارخانه تهیه گردید و به کارخانه جهت اجرا ابلاغ گردید؛ و نظارت در دو بخش استقرار و بهره‌برداری انجام شد و تلاش ما این بود که تمامی استانداردهای زیست‌محیطی در ساخت و بهره‌برداری کارخانه رعایت گردد و به همین دلیل بود که مجوز بهره‌برداری این کارخانه مدت دو سال به طول انجامید تا مدیریت کارخانه توانستند با رعایت و ضوابط و استانداردها پروانه بهره‌برداری را دریافت کنند.
وی ادامه داد: درروند بهره‌برداری از کارخانه در بعضی مواقع یک مشکلات فنی برای سیستم غبارگیر به وجود آمده که در چند مرحله سازمان محیط‌زیست کارهای نظارتی را انجام داده و از بهمن‌ماه سال گذشته متأسفانه مجدداً به دلیل مشکلاتی که در سیستم غبارگیر وجود داشت حجم زیادی از گردوغبار از خروجی بک هاوس و کوره پخت آسیا مواد خارج می‌شد که با توجه به نمونه‌گیری صورت گرفته به دلیل بالا بودن این میزان ذرات از دودکش به کارخانه اخطار داده شد و کارخانه در فهرست صنایع آلاینده ما در فصل زمستان قرار گرفت که متأسفانه این انتشار آلودگی همچنان وجود دارد و نارضایتی مردم خصوصاً اهالی روستای ابدال‌آباد از فعالیت این کارخانه ادامه دارد.
دامن‌پاک بیان کرد: ضمن اینکه در حوزه محیط‌زیست شهرستان تمامی اقدامات قانونی و وظایف سازمانی که بر عهده ما بوده آن را به نحو احسن انجام داده حتی درخواست کاهش ظرفیت تولیدی کارخانه را داشتیم که ورودی کاهش آلایندگی را داشته باشند که با توجه به گزارش مدیریت کارخانه این کاهش ظرفیت به میزان ۳۰ درصد اعمال‌شده است.
سیستم غبارگیر متناسب با ظرفیت تولیدی کارخانه نیست
رئیس اداره محیط‌زیست تربت‌جام خاطرنشان کرد: مشکل اصلی که بایستی رفع گردد سیستم غبارگیر است که متناسب با آن ظرفیت تولیدی کارخانه نیست و مدیریت کارخانه اظهار داشتند چون کیسه‌های موردنیاز در داخل کشور تولید نمی‌گردند و وارداتی می‌باشند و به دلیل تحریم‌ها با مشکلات مواجه هستند این قول را داده کیسه‌های خریداری‌شده از کشور آلمان در تیرماه به دست آنان خواهد رسید و کار تعویض کیسه‌ها و تعمیرات کارخانه تا رفع نواقص انجام و سطح تولید متوقف خواهد شد تا فعالیت کارخانه به حد استاندارد برگردد.
دامن‌پاک در پایان گفت: از اسفندماه سال گذشته مشاور کار مطالعاتی و ارائه برنامه عملیاتی را در دستور کار قرار داده که بر اساس برنامه زمان‌بندی‌شده تا پایان سال جاری اجرایی خواهد شد و مشکل آلایندگی به‌صورت دائمی و اساسی رفع خواهد گردید و امیدواریم خروجی مطابق با استانداردها و ضوابط محیط‌زیست باشد.
۹۳ درصد نیروهای بکار گرفته‌شده بومی می‌باشند
مدیرعامل کارخانه سیمان غرب آسیا در رابطه با روند احداث این کارخانه مطرح کرد: طرح عظیم مجتمع سیمان غرب آسیا عملیات اجرایی آن در سال ۸۶ در منطقه نصرآباد تربت‌جام و در مجاورت روستای ابدال‌آباد شروع گردید متأسفانه تمامی احداث دوره این طرح هم‌زمان می‌گردد با بحث تهدیدهایی که در دولت نهم و دهم بود این طرح با تاخیراتی انجام می‌شود و در تمام مدت اجرایی طرح دوباره مالکین و سهامداران آن عوض می‌گردند در سال ۹۳ سهام شرکت احیای خراسان واگذار می‌گردد به سهامداران جدید در سال ۹۵ بانک ایران‌زمین می‌آید بابت همه تأخیری که در اجرای پروژه وجود آمده و بحث‌هایی که با مشارکت‌های مردمی که در بحث سهام شده بود بانک ایران‌زمین به این نتیجه می‌رسد که کار را زودتر به اتمام برساند چون واقعاً درد دل مردم یاس و ناامیدی و دلسردی داشت ایجاد می‌گردید کادر جدیدی در رأس هیئت مدیر قرار می‌گیرد و کسانی آمدند که همگی آنان اهلیت سیمانی داشتند و در آذرماه سال ۹۵ پروژه روی ۶۰ درصد تحویل ما گردید و ۴۰ درصد دیگر در طی ۱۱ ماه انجام شد و در بهمن و اسفند ۹۶ راه‌اندازی آزمایشی این طرح را شروع کردیم و در اردیبهشت ۹۷ طرح عملاً به بهره‌برداری رسید.
منصور ارباب افضلی گفت: طرح کارخانه سیمان غرب آسیا تولید ۵ هزار تنی در روز است که اکنون همه‌چیز تثبیت‌شده ما در حدود ۴۲۵ نفر نیرو در کارخانه مشغول به کار نمودیم که ۹۳ درصد نیروی بکار گرفته‌شده بومی باشند یعنی نیروی بومی همین منطقه تا شعاع ۷۰ کیلومتر و این از افتخارات این طرح است که جذب نیروهای بومی منطقه‌اش بیشترین سهم را داشته باشد. کارخانه سیمان غرب آسیا در طی سال گذشته دو بار به‌عنوان صادرکننده نمونه استانی و کشوری انتخاب‌شده و سیمان این کارخانه جزء بهترین سیمان‌های منطقه است.
طراحی ضعیف و استهلاک بالای سیستم غبارگیر
مدیرعامل کارخانه سیمان غرب آسیا بیان کرد: باگذشت سه سال از راه‌اندازی این کارخانه با تولید روزانه پنج هزار تن سیمان توانسته است نقش مهمی در اقتصاد منطقه و خراسان ایجاد کند و امروز با ۴۲۵ نیروی انسانی و صادرکننده نمونه استانی و کشوری به‌عنوان یک راهبرد غیرنفتی تاکنون نقش موفقی در اقتصاد منطقه داشته است.
ارباب افضلی با اشاره به اینکه طراحی ضعیف و استهلاک بالای سیستم و غبارروبی کوره برای تولید طی سه ماه گذشته تاکنون محدودیت‌های ایجاد کرده است و همین طراحی نامتوازن برای تولید پنج هزار تن سیمان در روز باعث شده است تاکنون خساراتی به کارخانه وارد شود و اکنون این کارخانه به دلیل مشکلات کیسه غبارگیر به مدت یک ماه تعطیل‌شده است تا اینکه چهار دستگاه بک هوس و ۴۷ بک فیلتر از کشور آلمان خریداری و وارد کشور کرده‌ایم و این سیستم غبارروبی کوره را اورهال کردیم و ضعف‌های آلایندگی را بر سال‌های آتی در حال برطرف شدن است.
عذرخواهی از باغداران منطقه
وی از باغداران منطقه عذرخواهی کرد و گفت: تحریم و نبود تولید تجهیزات غبارروبی در کشور باعث شد مدتی کارخانه گردوغبار ایجاد کند و به‌عنوان یک کار منفی در این پروژه اقتصادی دیده شود و تمام تلاش کارخانه سیمان غرب آسیا تولید بر مبنای استانداردهای زیست‌محیطی منطقه خواهد بود و ما برنامه‌های اجرایی را در سه فاز کنترل آلودگی هوا، آب و مدیریت پسماند انجام دادیم و به‌صورت فاز به فاز انجام و اجرایی می‌شود.
مدیرعامل سیمان غرب آسیا مطرح کرد: این تغییرات با هزینه بیش از ۷۰ میلیارد تومان در مساحت ۱۷۰ هکتار کارخانه سیمان شروع‌شده است و به‌جرئت می‌توان گفت، کارخانه سیمان غرب آسیا از مدرن‌ترین کارخانه‌های هاتک کشور است که با طراحی روز کشور آلمان انجام‌شده است.
وی بابیان اینکه تولید سیمان به‌طور اجتناب‌ناپذیری همراه گردوغبار بوده و غبار حاصل دارای دانه‌بندی ریز و در زمره ذرات موسوم به Fine قرار دارد، لذا از اصلی‌ترین آلاینده‌های مربوط به صنعت سیمان را می‌توان غبار تولیدی عنوان کرد، گفت: در صنعت تولید سیمان در اثر سایش، خردایش، تخلیه، جابجایی، پخت مواد در کوره و حرکت درون آن غبار تولید می‌شود و غبار حاصل در فرآیندهای فوق ویژگی‌های خاص خود رادارند. مهم‌ترین روش‌های غبارگیری جمع‌آوری غبار بر پایه نیروی گرانشی – جمع‌آوری غبار بر اساس نیروی گریز از مرکز – غبارگیری به روش‌تر و غبارگیری با فیلترها و صافی‌ها جداسازی در مورد این الکتریکی است.
ارباب افضلی اظهار کرد: لذا جمع‌آوری و تصفیه هوا آلوده به‌منظور حفظ محیط‌زیست سالم‌سازی محیط‌های صنعتی، افزایش عمر تجهیزات و بالا بردن راندمان کار و تولید دارای اهمیت ویژه‌ای است که باید توجه شود.
استانداری برای اتمام جاده روستایی فقط وعده می‌دهد
مدیرعامل کارخانه سیمان غرب آسیا با اشاره به اینکه محور راه روستایی ابدال‌آباد با توجه به شرایط گردشگری و اقتصادی نیازمند آسفالت و تعریض است، گفت: متأسفانه ۴ کیلومتر از این جاده روستایی به دلیل بودجه دولتی بلاتکلیف مانده است و این بلاتکلیفی در آینده نزدیک تلفات انسانی ناشی از حوادث جاده‌ای خواهد داشت و سیمان غرب آسیا آماده است به‌صورت پیمانکار خصوصی بخشی از این پروژه همچون پل‌ها و تعریض آسفالت حمایت مالی نماید و باگذشت سه سال و پیگیری‌های انجام‌شده این مجوز حاصل نشده است.
ارباب افضلی اظهار کرد: دولت تلاش دارد تا سیمان غرب آسیا هزینه‌های مربوط به این آسفالت را به خزانه دولت واریز نماید این امکان برای ما میسر نیست چون اگر ما پول را به خزانه واریز کنیم زمانی که خواسته باشیم آن را برداشت کنیم می‌گویند خزانه خالی است و این پول را صرف آسفالت خیابان‌های تهران می‌کنند اگر دولت به ما مجوز دهد این مسیر را تکمیل خواهیم کرد.
مدیرعامل کارخانه سیمان غرب آسیا در پایان گفت: استانداری برای اتمام این جاده روستایی فقط وعده می‌دهد و لازم است حقوق مردم رعایت شود و باید هرچه سریع‌تر این محور به سرانجام برسد. منصور ارباب افضلی در ادامه اظهار داشت: تعهدات شرکت سیمان غرب آسیا از ابتدای کارخانه تا مسیر جاده روستایی ابدال‌آباد آسفالت سازی همراه با علائم هشداردهنده ایجاد کرده است و استانداری برای تکمیل این پروژه اجرایی باید تصمیم جدی اتخاذ کند. وی گفت: معارض داشتن قسمتی از این جاده روستایی توسط آستان قدس رضوی جهت تکمیل پروژه از دیگر مشکلاتی است که باید توسط نماینده دولت به سرانجام برسد.
خبرنگار: رضا اعلمی
