مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: خانه تاریخی احمدنژاد در شهرستان بجستان به شماره ۳۳۰۳۹ و به تاریخ ۲ تیرماه ۱۳۹۹ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
به گزارش اختر شرق؛ سید جواد موسوی بابیان اینکه خانه احمدنژاد شهرستان بجستان، بخش مرکزی، دهستان جزین، روستای جزین (۲۳ کیلومتری جنوب-غرب بجستان) و در ضلع شمال-غربی روستا قرار دارد، عنوان کرد: خانه احمدنژاد دریکی از محلات کوچک ولی بااهمیت ازنظر پایگاه اجتماعی – اقتصادی در محدوده بافت قدیم جزین قرار دارد.
موسوی اظهار کرد: با توجه به ساختار و بررسی‌های میدانی و مقایسه تطبیقی با سایر خانه‌های تاریخی این روستا، می‌توان قدمت خانه احمدنژاد را به دوره اواخر قاجاری – پهلوی اول نسبت داد که در شمار خانه‌های اعیانی جزین محسوب می‌شد وجه‌تسمیه این خانه نیز برگرفته از اسم آخرین مالک آن یعنی آقای احمدنژاد است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بابیان اینکه خانه احمدنژاد در پهنه غربی روستا و در داخل بافت روستا قرار دارد، تصریح کرد: فرم کلی پلان این بنا مستطیل شکل است و رون معماری آن به‌صورت شمال غربی – جنوب شرقی است و از دو طرف به فضای بیرون و دو طرف دیگر به بافت روستا متصل است.
موسوی اظهار کرد: استقرار اتاق‌های متعدد در اطراف حیاط و ایوان بلند در ضلع جنوبی اثر، تزئینات و گچ‌بری‌های پیشانی ایوان، گچ‌بری و تزئینات هندسی زیبایی در دو طرف ایوان، بادگیر چهار طرفه زیبا و آجرکاری‌ها و گره چینی‌های زیبا در حاشیه حیاط از ویژگی‌های خاص این اثر است.
همچنین مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی درباره مشخصات اثر، تصریح کرد: این بنا به ابعاد تقریبی ۲۲ متر در ۲۰ متر بناشده است. مساحت کلی این بنا ۳۴۰ مترمربع است.
محمود طغرایی گفت: ارتفاع بادگیر آن حدود هفت ونیم متر است، سازه و هسته اولیه بنا و فضاهای معماری موجود در آن هنوز به قوه خود باقی است که از جنس خشت و آجر است.
وی بابیان اینکه ازلحاظ طرح و نقشه در زمره منازل با حیاط مرکزی قرار دارد، تصریح کرد: نمای بیرونی منزل اندود کاه‌گل است که دیواره‌های خارجی را ساده و بدون تزئین خاصی قرار داده است.
طغرایی با اشاره به اینکه سر در ورودی در ضلع شرقی بنا با طاق جناقی پوشیده شده که سر در به‌وسیله دالانی با زاویه ۹۰ درجه و پوشش ضربی به حیاط مرکزی وصل می‌شود، گفت: حیاط مرکزی مستطیل شکل است که در ضلع جنوبی حیاط ایوان قرارگرفته و کف حیاط دارای آجرفرش است که در قسمت‌هایی دچار فرسایش شده است.
وی ادامه داد: نمای اصلی خانه با ارتفاع ۶.۳۰ متر در ضلع جنوب شرقی آن قرار دارد اما نماهای دو ضلع دیگر آن همانند هم طراحی و ساخته‌شده است.
مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بابیان اینکه همه بازشوها به یک حیاط مستطیل شکل که در میان آن باغچه بزرگ وجود دارد منتهی می‌شود، گفت: اتاق بادگیر بنا دارای سه‌دری است که متصل به ایوان اصلی بنا است.
طغرایی در پایان خاطرنشان کرد: سرداب بنا در زیر اتاق بادگیر قرار دارد و به‌واسطه شش پله به کف آن‌که به آن متصل می‌شود، این بنا دارای شش اتاق و یک مطبخ در گرداگرد حیاط و یک اتاق که در پشت ایوان اصلی است.
