مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی از ابلاغ ثبت ملی حوض انبار ایله واقع در شهرستان تایباد خبرداد و گفت: این اثر تاریخی به شماره ۱۴۰ در فهرست آثار ملی ایران واجد ارزش ثبت و به استاندار خراسان رضوی ابلاغ شده است.
به گزارش اختر شرق؛ ابوالفضل مکرمی فر در این باره خاطرنشان کرد: ایله یکی از روستاهایی است که دارای ذخایر آبی فراوانی بوده که علاوه بر طبیعت سرسبز و جاذبه های چشمگیر دارای دو اثر تاریخی است که کاربری آن ها مرتبط با همین موضوع است.
وی ادامه داد: حوض انبار ایله و حمام قدیمی ایله دو اثر تاریخی در مجاورت یکدیگر و در مسیر آب قرار داشته و به نظر می رسد با تاخیر زمانی نه چندان زیادی از یکدیگر ساخته شده اند.
مکرمی‌فر تصریح کرد: براساس شواهد معماری و مصالح بکار رفته و مقایسه ی نمونه های مشابه می توان قدمت این بنا را مربوط به دوره قاجاریه نسبت داد.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با اشاره به سوابق پژوهشی اثر از جمله شناسایی، بررسی، گمانه زنی، حفاری اظهار کرد: حوض انبار ایله در کنار حمام قدیمی و همچنین خانه های قدیمی و صخره ای روستا بافت زیبایی را رقم زده که در کنار جاذبه های گردشگری و نقاط سرسبز و دیدنی آن، منظره ی شگفت انگیزی را پدید آورده است، به ویژه موقعیت قرارگیری این آثار که در ورودی روستا و ابتدای جاده گردشگری آن واقع شده است.
مکرمی‌فر گفت: این بنا جزء ابنیه های عام المنفعه ی روستا محسوب می شود که در اختیار دهیاری است.
هم چنین محمود طغرایی مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی و حرائم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی درباره مشخصات این اثر تاریخی اظهار کرد: حوض انبار ایله با مساحتی در حدود ۵۲ متر مربع دارای طول۷.۴۲ متر و عرض هفت متر دارای پلان چهارگوش با پوشش گنبدی که دارای خیز نسبتا زیادی است.
وی با بیان این که ورودی اصلی بنا از ضلع جنوبی آن باز می شود، ادامه داد: جبهه غربی بنا را جاده گردشگری و سپس خانه های صخره ای روستا با فاصله اندکی در برگرفته جبهه شمالی و شرقی اراضی زراعی و باغات و در جبهه جنوبی جاده آسفالته دسترسی به روستا واقع شده است.
طغرایی تصریح کرد: عمق اصلی این حوض مشخص نیست، به دلیل اینکه طی سالیان اخیر کف حوض را پرکرده و کف کاذب کنونی را ایجاد کرده اند.
وی تصریح کرد: پوشش اصلی این بنا گنبدی است که با کمک گوشه سازی سکنج بر پلان چهارگوش حوض استوار شده است، مصالح به کار رفته در نمای بیرونی بنا قلوه سنگ و جداره داخلی آن آجرهای چهارگوش ۲۵*۲۵ است.
طغرایی گفت: ارتفاع داخلی بنا از کف کنونی تا زیر گنبد ۵.۷۵ متر است. به طور کلی این حوض وسعت زیادی نداشته و به منظور ذخیره ی آب مصرفی اهالی احداث و اینک به صورت متروکه رها شده است.
مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی و حرائم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی درباره نوع بهره برداری قبلی و فعلی از اثر تصریح کرد: این بنا از همان ابتدا به منظور ذخیره ی آب طراحی و احداث شده و به دلیل عدم تناسب کاربری آن با زندگی امروزی و با توجه به شبکه های آبرسانی روستایی، به صورت متروکه رها شده است که با توجه به آسیب های اندک آن پیشنهاد می‌شود با اختصاص دادن بنا به فعالیت های فرهنگی بتوان دوباره این اثر را احیاء و حیات دوباره ای به آن بخشید.
وی افزود: حوض انبار ایله از جمله آثار شناسایی شده روستا بوده که در کنار بافت صخره ای و طبیعت نسبتا کوهستانی و جاذبه های گردشگری آن مجموعه ارزشمندی را پدید آورده است.
لازم به ذکر است؛ حوض انبار ایله به لحاظ موقعیت در استان خراسان رضوی، شهرستان تایباد، بخش مرکزی، دهستان کرات و در ضلع شمالی و ابتدای ورودی روستا قرار دارد.
