میراث معنوی جوزقان میان ولایتِ تایباد در انتظار ثبت در ردیف میراث فرهنگی ایران زمین
میراث معنوی جوزقان میان ولایتِ تایباد در انتظار ثبت در ردیف میراث فرهنگی ایران زمین

به گزارش اختر شرق؛ روستای جوزقان میانولایت یکی از آبادی های مهم و تاریخی ولایت باخرز قدیم بوده که روزگاری از شهرهای مهم این ولایت محسوب می شده است؛ امروزه یکی از آبادی های بخش میان ولایت شهرستان تایباد است.

به گزارش اختر شرق؛ روستای جوزقان میانولایت یکی از آبادی های مهم و تاریخی ولایت باخرز قدیم بوده که روزگاری از شهرهای مهم این ولایت محسوب می شده است؛ امروزه یکی از آبادی های بخش میان ولایت شهرستان تایباد است.

از مهمترین میراث معنوی ماندگار روستای جوزقان آداب و رسوم مربوط به مراسم «علم گردان» و عزاداری ماه محرم و زیارت موی سعادت است.

دکتر عبدالرئوف نصیری پژوهشگر تاریخ در خصوص «موی سعادت» و«علم سید الشهدا(ع)» به خبرنگار اختر شرق گفت: موی سعادت که منسوب به پیامبر اسلام(ص) است در اختیار خاندان «حسینی القادری» از سادات حسینی و از بزرگان طریقت قادریه می باشد.

وی ادامه داد: موی سعادت در کنار «تکیّه میرزای ذاکرالحسینی» که امروزه به «وحدت یا حسین» مسمّا است و «علم تاریخی خاندان ذاکرالحسینی»، حافظ مهمترین میراث معنوی ماندگار روستای جوزقان هستند.

نصیری با اشاره به عزاداری سید و سالار شهیدان ع در روستای جوزقان، گفت: همه ساله در ایام محرم «بستن دست علم حضرت سیدالشهدا ع» به منطقه میان ولایت تایباد و بخصوص روستای جوزقان شور حسینی می دهد. «علم میرزای ذاکرالحسینی» که از لحاظ قدمت یکی از شناسنامه های هویتی روستای جوزقان و میانولایت است در کنار «موی سعادت» از مهمترین نمادهای وحدت تشیع و تسنن در این منطقه است که پیشینه آن به روزگاری نزدیک به عهد صفوی می رسد.

این پژوهشگر تاریخ به ریشه تاریخی این دو اثر مهم معنوی اشاره کرد و گفت: حاج میریحیی حسینی القادری (بزرگ خاندان حسینی القادری و از بزرگان طریقت قادریه در خراسان) در هنگام بازگشت از سفر مکه و عتبات عالیات دو یادگار معنوی فوق را با خودش از این سفر معنوی به میان‌ولایت آورد، «موی سعادت» را به عنوان نشان تصوف در خاندان خود که از خلفای طریقت بودند، قرار داد و «علم سیدالشهدا» را به خاندان میرزای ذاکرالحسینی بخشید، این علم به عنوان میراثی ماندگار در زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره‌ی حضرت سیدالشهدا حفظ می شود.

دکتر نصیری در خصوص مراسم «علم گردان» در روستای جوزقان گفت: «علم سید الشهدا (ع)» همه ساله در ابتدای ماه محرم طی مراسمی با حضور مردم روستای جوزقان بسته شده و در حسینیه میرزای ذاکرالحسینی قرار می گیرد.

وی خاطرنشان کرد: روز عاشورا در مراسم «علم گرداندن» دسته‌ی عزاداران از حسینیه‌ی میرزای ذاکرالحسینی علم را برای رفتن دسته به مزار شهدا بیرون می‌آورند در هنگام رفت و برگشت از مسیر کوچه باغات جوزقان که «قلعه‌ی کهن جوزقان» نیز در آن واقع شده است، در مسجد حاج خلیفه که «موی سعادت» در آن واقع شده لحظاتی را به عزاداری می‌پردازند و پس از ادای احترام به ساحت قدسی حضرت رسول (ص) و خواندن فاتحه‌ای به روح سادات حسینی‌القادری باز می‌گردند.

وی افزود: این حرکت نمادین بیان‌گر وحدتی است که میان تشیع و اهل سنت در منطقه‌ی میان ولایت در سایه‌ی خاندان عترت و تصوف شکل‌ گرفته است. نمادهایی که در «دست علم برادران میرزای ذاکرالحسینی» با هنرمندیِ هر چه تمام‌تر توسط سازنده‌ی آن تزیین شده، خود بیانگر ارتباط و نزدیکی این دو گنجینه‌ی معنوی روستای جوزقان است؛ دو گنجینه‌ی تصوف که با موی سعادت خاندان حسینی القادری شناخته می‌شود و مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء (ع) که با علم‌بندان برادران میرزای ذاکرالحسینی شناخته شده است.

دکتر نصیری با گلایه از تاخیر در ثبت این آئین معنوی محرم در فهرست میراث معنوی ایران، گفت: از ویژگی های این مراسم این است که از گذشته تا امروز مردم مسلمان تشیع و تسنن روستای جوزقان در آن شرکت کرده و یکی از نمادهای وحدت مردم ما است.

این پژوهشگر تاریخ در پایان ابراز امیدواری کرد این آئین بزودی در فهرست آثار معنوی ایران ثبت شود.

image_printچاپ مطلب