مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: ساختمان پاسگاه سه گوش خطایی شهرستان صالح‌آباد به شماره ۳۳۳۶۸در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
به گزارش اختر شرق؛ ابوالفضل مکرمی‌فر با بیان اینکه پاسگاه خطایی در شهرستان صالح‌آباد واقع شده است، عنوان کرد: نزدیکترین آبادی به این اثر تاریخی روستای جنت‌آباد است که در فاصله ۱۳کیلومتری صالح آباد قرار دارد. »
مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با اشاره تاریخچه و وجه تسمیه اثر، اظهارکرد: تکنیک و شیوه معماری این بنا حکایت از ساخت در دوره پهلوی دارد این پاسگاه در مجاورت مرز ایران و افغانستان در منطقه خطایی واقع شده به همین دلیل به این نام، نام‌گذاری شده است.
مکرمی‌فر درباره نوع مالکیت اثر، تصریح کرد: این بنا در زمره ابنیه‌های دفاعی– نظامی است که در اختیار نیروی‌انتظامی و مرزبانی هنگ تایباد بوده است اما عملا فاقد کاربری است و به‌صورت متروکه رها شده است.
هم‌چنین محمود طغرائی مسئول دفترثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی درباره مشخصات اثر، گفت: پاسگاه مرزی خطایی مشابهت بسیاری از نظر نوع معماری و کاربری با پاسگاه جنت آباد دارد، به‌ویژه اینکه هر دو اثر در یک دوره و به یک منظور ساخته شده‌اند.
وی ادامه داد: این بنا دارای پلانی سه گوش (مثلثی شکل) است که در دو گوشه آن برج مدور و در یک گوشه دیگربرجی چند ضلعی تعبیه شده است.
طغرائی بیان کرد: ورودی اصلی این بنا در ضلع غربی آن واقع شده و حصار بیرونی این بنا دارای تیر کش و مزغلهایی در قسمت بالایی است.
مسئول دفترثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی، تصریح کرد: زمان ساخت این اثر به دوره پهلوی اول مربوط می‌شود که نیروهای امنیتی شامل سواره‌نظام و پیاده‌نظام بوده زیرا در ساخت این بنا فضایی به عنوان اصطبل اسبان نظامیان در نظر گرفته شده که دارای چندین آخور در داخل و دیواره بیرونی داخل صحن مرکزی بوده است.
طغرائی گفت: در مرکز صحن حیاط یک آبنمای چهارگوش و یک حوض دایره‌ای قرار دارد.
مسئول دفترثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان درباره ویژگی‌های خاص اثر، اظهار کرد: ویژگی خاص این بنا به خاطر نوع پلان آن است که به صورت سه گوش (مثلثی‌شکل) زیباست و درهرضلع آن یک برج نگهبانی قراردارد که می‌توان مرز افغانستان با ایران را دیده بانی کرد.
طغرائی در خصوص نوع بهره برداری قبلی و فعلی از اثر، گفت: در قدیم از این بنا برای استراحتگاه افراد و چهارپایان مورد استفاده قرار می‌گرفته است که هم اکنون اصطبلی اسب‌ها نیز موجود است و در حال حاضر به عنوان مکانی برا مرزبانی ایران و افغانستان مورد استفاده نیروی انتظامی و مرز بانی هنگ تایباد است.
لازم به ذکر است؛ اثر تاریخی پاسگاه خطایی به شماره ۳۳۳۶۸ مورخه ۱۳/۱۲/۱۳۹۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و اکنون به استاندار خراسان رضوی ابلاغ شده است.
